Kanarki należą do dużej rodziny kulczyków, która zasiedla prawie całą Europę, część Afryki i Azji. Kulczyk kanaryjski (Serinus canaria), czyli kanarek dziki, zamieszkuje archipelag Wysp Kanaryjskich oraz Madera. kanarek papuga Jego środowiskiem naturalnym są głównie rozległe, zakrzewione łąki, obrzeża lasów, parki i sady. Kanarek dziki chętnie gnieździ się w pobliżu siedzib ludzkich, śpiewając przez dziewięć miesięcy w roku. Można spotkać go również w okolicach górzystych, na brzegach lasów, w ogrodach i winnicach. W porze lęgowej kanarki żyją parami, a jesienią gromadzą się po 30 do 60 sztuk. Gniazduje od lutego do lipca. W dogodnych warunkach klimatycznych kanarki wyprowadzają w tym czasie trzy lęgi.
Gniazdo buduje samiczka, bardzo starannie i kunsztownie. Jest ono zawsze umieszczone w rozwidleniu gałęzi gęstej korony drzewa lub krzewu, na wysokości około 3 m. Jaja, których może być 3 do 5, wysiadują oboje rodzice na przemian przez 14 dni, nocą siedzi w gnieździe zawsze samiczka. Pożywieniem kanarka dzikiego są dojrzałe i na pół dojrzałe nasiona traw, chwastów i krzewów oraz owoce i młode pędy roślin. W okresie lęgów kanarki zjadają duże ilości owadów i ich larw. Młode kanarki po 14 dniach opuszczają gniazdo, a samodzielność uzyskują po 21 dniach życia. Dorosły kanarek dziki ma wielkość około 13 cm.
Głowa jest zielona z odcieniem brunatnym. Od podgardla ku piersi barwa zielona stopniowo przechodzi w żółtą. Żółta barwa prześwieca także na licach ptaka. Brzuch i podogonowe pióra pokrywowe są zielone. Na bokach ciała występują szarobrunatne smużki, które u samczyków są bardziej wyraźne. Plecy mają barwę ciemnozieloną z podłużnymi szarymi smużkami. Lotki i sterówki są brunatnoszafirowe z szarobiałymi obrzeżami. Ubarwienie samiczki jest mniej intensywne niż samca. Udomowienie dzikiego kanarka zaczęło się w roku 1496, gdy Hiszpanie zagarnęli Wyspy Kanaryjskie. Donośny i melodyjny ptasi śpiew, nigdy przedtem nie słyszany przez nowo przybyłych, zwrócił ich uwagę i w niedługim czasie przekonano się, że pierzasty śpiewak daje się z łatwością oswoić i przystosować do życia w warunkach domowych.
Odkryto u niego również zdolność uczenia się zasłyszanych dźwięków. W miarę rozwoju cywilizacji i stosowania w hodowli kanarków coraz doskonalszych klatek wzrastała liczba ptaków wyhodowanych w warunkach sztucznych i śpiewających inaczej niż dzikie kanarki. Przemiany w śpiewie i wyglądzie zewnętrznym ptaków następowały powoli, dopiero w 1600 roku wyhodowano pierwszego kanarka o żółtym ubarwieniu. Znajdował on coraz więcej amatorów i po pewnym czasie nie tylko ludzie zamożni, ale i biedni zaczęli się nim interesować. Zaczęto też stosować rozmaite kryteria doboru rodziców celu uzyskania potomstwa o pożądanym ubarwieniu, zwłaszcza szeków o barwie żółtej z czarną lub żółtej zbrunatnozieloną. Ogólnie można stwierdzić, że wiek XV to okres, w którym kanarki zostały odkryte i przywiezione do Hiszpanii.
W XVI wieku dotarły do Włoch, gdzie znalazły wielu wielbicieli i gdzie z szaro-żółto-zielonych ptaków uzyskano żółte. Następnie kanarki dotarły do Niemiec, najpierw do Tyrolu, a później do gór harceńskich. Niemieccy hodowcy przywiązywali dużą wagę do śpiewu ptaka i tę właśnie cechę doskonalili. W tym samym mniej więcej czasie kanarki rozprzestrzeniły się we Flandrii i w Anglii. W drugiej połowie XVIII wieku nastąpił znaczny rozwój hodowli kanarków w Europie Zachodniej. W Holandii uzyskano w wyniku mutacji kanarka o ubarwieniu cynamonowym, nazwanego Izabelą od imienia córki hodowcy. W Niemczech pojawiły się kanarki białe, również uzyskane dzięki mutacji. Anglicy wskutek odpowiedniego doboru osobników zapoczątkowali hodowlę coraz większych kanarków o odmiennych niż u protoplastów posturze i upierzeniu.
Pod koniec XIX wieku mieli już kanarki o ubarwieniu jaszczurkowatym, krępawe i smukłe, garbate oraz olbrzymy mierzące od 18 do 21 cm. Holendrzy, Belgowie i Francuzi dzięki odpowiedniemu kojarzeniu ptaków lęgowych uzyskali kanarki o nowym układzie piór pokrywowych i kształcie ciała. Do eksperymentów wybierano kanarki o prostych, szczudłowatych nogach, smukłej sylwetce i długich piórach pokrywowych, które miały tendencję do zwijania się. Z osobników tych wyhodowano najpiękniejszego kanarka trębacza paryskiego zwanego również kanarkiem paryskim kędzierzawym.
W ostatnim stuleciu powstało kilkanaście odmian kanarków kędzierzawych o różnym ukształtowaniu fryzur i sylwetek. Z pewnością powstanie jeszcze wiele nowych odmian tych ptaków, ponieważ indywidualni hodowcy i stowarzyszenia wielu krajów stawiają sobie za cel otrzymywanie coraz ciekawszych kanarków. Prawie każda światowa wystawa kanarków, ptaków egzotycznych i bastardów potwierdza, że zaszły ogromne zmiany w sylwetkach ptaków, ich ubarwieniu i układzie piór. Wciąż nowych doświadczeń dokonuje się również z kanarkami śpiewakami.
O ile u kanarków kształtnych i kolorowych śpiew jest sprawą drugorzędną, gdyż ważniejsze są ich cechy zewnętrzne, o tyle u kanarków śpiewaków zasadniczą cechą jest doskonały śpiew, odpowiednio ukształtowany i oceniany na konkursach według uzgodnionych systemów. Często słyszy się pytanie, czy kanarki kształtne i kolorowe potrafią śpiewać, jaki jest ich śpiew i czy w ogóle może się podobać. Otóż wszystkie odmiany kanarków są dobrymi śpiewakami, najpiękniej jednak śpiewają ptaki selekcjonowane i kojarzone specjalnie pod kątem tej cechy.
Kanarki śpiewające
Kanarek harceński
Jest to jeden z najlepszych śpiewaków z całej ptasiej gromady, przy czym jego śpiew ukształtował się przy wybitnej pomocy człowieka.
Kanarki harceńskie nazywa się u nas niekiedy "szlachetnymi". Nazwa ta powstała przed wielu laty. śpiew kanarka harceńskiego różni się od śpiewu innych kanarków, nie jest tak lekki, sprawia wrażenie bardzo melodyjnego.
Kanarek flandryjski wodnotokowy
Kanarka tego hoduje się w krajach Flandryjskich od 150 lat. Liczba jego miłośników stale rośnie, poza Belgią i Holandia rozpowszechnił się także we Włoszech, Francji i Stanach Zjednoczonych. Kanarek flandryjski jest nieco większy od kanarka harceńskiego. Ubarwienie jego piór jest przeważnie żółte, dopuszczalne są jednak lekkie domieszki innej barwy. Krzyżowanie ptaków jest nie wskazane, wpływa ujemnie na śpiew.
Kanarek hiszpański timbrador
Odmiana ta powstała prawdopodobnie ze skrzyżowania kanarka harceńskiego z kanarkiem dzikim. Wielkość i postura jest podobna do kanarka dzikiego. Jego sylwetka jest stożkowata, boki są pięknie zaokrąglone. Głowa jest mała i okrągła, dziób stożkowaty, niedługi i odpowiedni do kształtu głowy. Ubarwienie kanarka hiszpańskiego może być bardzo różne, ale bez koloru czerwonego.Kanarek śpiewak amerykański
Jest to rasa mało znana ogółowi hodowców, ale wiadomo już, że ptak ten ma odznaczać się wszystkimi dodatnimi cechami innych ras. Obecnie tworzy się kanarka o właściwym układzie piór, odpowiedniej posturze, dobrym śpiewie i różnych odmianach ubarwienia.
